هیچیز بیشتر از مشاهدت موذی در خانه، آرامش ساکنین را به هم نمی‌زند! حشرات موذی که در گوشه و کنار خانه پنهان می‌شوند و به خصوص شب‌ها و هنگام تاریک شدن هوا، شروع به اذیت و آزار اهل منزل می‌کنند. همه ما بی‌خوابی ناشی از هجوم پشه‌ها، بی‌قراری ناشی از صدای مگس‌ها و یا لحظه چندش‌آور بیرون آمدن یک سوسک از چاه را تجربه کرده‌ایم!

گذشته از اذیت و آزاری که حیوانات موذی خانگی با خود به همراه می‌آورند، حضور برخی از آن‌ها مشکلات بهداشتی جدی ایجاد می‌کند و برای سلامت خانواده خطرناک است. شاید بتوانیم با مورچه‌ها یا مگس‌ها کنار بیاییم اما از خطر سوسک‌ها آشپزخانه یا موش‌ها نمی‌توان چشم‌پوشی کرد.

روش‌های مختلفی برای از بین بردن حیوانات موذی خانگی وجود دارد. از روش‌های سنتی تا اسپری‌ها و سموم شیمیایی، که هر یک مزایا و معایب خاص خود را دارند. در این مقاله به بررسی روش‌های پیشگیری از حضور حیوانات موذی در خانه و دفع آن‌ها میپردازیم.

چگونه از ورود حشرات موذی به خانه پیشگیری کنیم؟

مثل همیشه پیشگیری بهتر از درمان است! بهتر است قبل از اینکه دچار حمله حشرات موذی شویم، جلوی ورود آن‌ها را به خانه بگیریم. برای این کار اقدامات متعددی لازم است که هر یک از آن‌ها اهمیت بسیاری دارند.

درزها و شکاف‌های ساختمان را ببندید

قدم اول برای پیشگیری از ورود حیوانات موذی به خانه، بستن شکاف‌ها و درزهای موجود در ساختمان است. این شکاف‌ها ممکن است در قسمت نما، کف، سقف و دیوارهای خانه باشند. تمامی قسمت‌های خانه را به دقت بررسی کنید و هر شکافی را با مواد مناسب مثل فویل آلومینیومی یا ملات پر کنید. استفاده از درزگیر برای این کار توصیه نمی‌شود زیرا برخی حشرات و حیوانات درزگیرها را می‌جوند و به خانه نفوذ می‌کنند.

پنجره‌ها را با توری بپوشانید
درها و پنجره‌ها، به خصوص در فصول گرم سال، بهترین راه ورود برای حشراتی مانند مگس و پشه هستند. تمامی پنجره‌ها را با توری‌های ریز فلزی یا پارچه‌ای بپوشانید تا بتوانید با خیال راحت آن‌ها را باز بگذارید. در مورد خانه‌های ویلایی و حیاط‌دار، نصب درهای توری آلومینیومی در قسمت ورود به ساختمان راهکار مناسبی برای جلوگیری از ورود حیوانات موذی محسوب می‌شود.

برای چاه‌ها از درپوش استفاده کنید
درون ورودی و لوله‌های منتهی به چاه‌ها، رسوب و آلودگی بسیاری انباشته می‌شود که فضای مناسبی برای رشد سوسک‌ها است. با تمیز نگه داشتن ورودی چاه و رسوب‌زدایی از آن و همچنین استفاده از درپوش‌های مناسب راه ورود سوسک‌ها بسته خواهد شد. این محیط محل رشد حشرات موذی دیگری نیز هست مانند مگس‌های ریز. به همین دلیل باید دائما چاه‌ها و سینک‌ها و وان حمام را چک کنید و از محکم بودن درپوش‌ها مطمئن شوید.

مواد غذایی را در ظروف دربسته نگهداری کنید
کارتن‌های مواد غذایی که پس از باز شدن برای اولین بار دیگر به خوبی بسته نمی‌شوند، یک گنجینه عالی برای حیوانات موذی محسوب می‌شوند! بهتر است مواد غذایی را از داخل کارتن‌ها خارج و به کیسه‌های زیپ‌دار یا ظرف‌های پلاستیکی، با درهای محکم، منتقل کنید.

خانه را پاکیزه نگه دارید
اهمیت این مورد از تمام موارد دیگر بیشتر است. خانه‌ای که پر از باقی‌مانده غذاها و سطل‌های زباله آلود باشد، فضای ایده‌آلی برای حیوانات موذی محسوب می‌شود! هر چه خانه پاکیزه‌تری داشته باشید احتمال مواجه شدن با حشرات موذی کمتر و نیاز به سمپاشی کمتر خواهد بود.

هر شب آشپزخانه را با دقت تمیز کنید؛ ظرف‌ها بشویید و خرده‌غذاها را جارو کنید.
از سطل‌های زباله‌ای استفاده کنید که در آن‌ها محکم بسته می‌شود.
زباله‌ها را هر شب از خانه خارج کنید و سطل زباله را مرتب بشویید تا آلودگی در آن باقی نماند.
خانه را مرتب جارو کنید و نگذارید هیچ خرده‌غذایی در اتاق‌ها یا آشپزخانه باقی بماند.
مواد بازیافتی را با دقت نگهداری کنید
جا افتادن فرهنگ بازیافت در کشور، اتفاق بسیار خوبی است و باید به آن اهمیت داد اما نگه داشتن مواد بازیافتی در منزل موجب افزایش حیوانات موذی خواهد شد. بهتر است این مواد را خارج از خانه نگه داریم. در صورتی که این کار ممکن نباشد لازم است مواد بازیافتی در سطل‌ها یا کیسه‌های پلاستیکی دربسته نگهداری شوند.

حیوانات خانگی خود را تمیز نگه دارید
حیوانات خانگی مانند سگ و گربه ممکن است دچار کک شوند. کک حشره کوچکی است که بسیار سریع حرکت می‌کند و جای گزش آن پوست را دچار خارش فراوانی می‌کند. اگر حیوان خانگی دارید آن را تمیز نگه دارید و مراقب رشد کک‌ها روی پوستش باشید. در صورت مواجهه با این حشره به دامپزشک مراجعه کنید و از توصیه‌های او برای حفظ پاکیزگی حیوان خانگی خود و از بین رفتن کک‌ها پیروی کنید.

چگونه حشرات و حیوانات موذی خانه را از بین ببریم؟
زمانی که حضور حشرات و حیوانات موذی را در خانه مشاهده کردید، باید به دنبال بهترین روش برای دفع آن‌ها باشید. به طور معمول افراد پس از مواجهه با این موجودات، در اولین قدم به سموم شیمیایی متوسل می‌شوند اما باید بدانیم که استفاده از این سموم، تنها گزینه پیش روی ما نیست. روش‌های دیگری نیز برای از بین بردن حیوانات موذی وجود دارد که بسته به موقعیت و شرایط منزل، می‌توانیم از هر یک از این روش‌ها یا ترکیبی از چند روش استفاده کنیم. با هم به بررسی برخی از روش‌های از بین بردن حشرات موذی می‌پردازیم.

از بین بردن سوسک‌ها با نفت
سوسک‌ها به محیط‌های تاریک و گرم علاقه دارند. به همین دلیل تجمع آن‌ها در چاه‌ها، کابینت‌های آشپزخانه و زیر تخت‌ها بیشتر است. یک روش سنتی برای از بین بردن سوسک‌های داخل چاه، استفاده از نفت است. از قدیم برای از بین بردن سوسک‌ها، داخل چاه نفت می‌ریختند. برای این کار مقداری نفت را درون چاه بریزید و سرپوش آن را محکم ببندید. به این ترتیب سوسک‌های داخل چاه از بین می‌روند.

به دام انداختن حشرات با مواد شیرین
چنان که می‌دانید حشرات، به خصوص سوسک و مگس به مواد غذایی شیرین علاقه دارند. شما می‌توانید با مقداری شکر و آب یک شیره چسبناک شیرین تهیه کنید و آن را داخل یک بطری بریزید. بطری را زیر کابینت‌های آشپزخانه قرار دهید. پس از مدتی مشاهده خواهید کرد که سوسک‌ها به طمع شیرینی وارد بطری می‌شوند و در آن گیر می‌افتند.

پرتقال برای دفع پشه!
پشه‌ها از بوی پرتقال فراری هستند. برای دور کردن پشه‌ها از اتاق خود می‌توانید از پره‌های پوست پرتقال استفاده کنید و یا شمع‌هایی با اسانس پرتقال روشن کنید.

دفع مورچه‌ها با مواد خانگی
شاید مورچه حشره بی‌آزاری به نظر برسد اما تعداد زیاد مورچه‌ها در خانه می‌تواند موجب آزار ساکنان شود. کافی است یکی از ورودی‌های لانه مورچه‌ها به اتاق شما باز شود. ناگهان با تعداد بسیاری مورچه مواجه می‌شوید که می‌توانند زندگی را مختل کنند. برای دفع مورچه روش‌های خانگی بسیاری وجود دارد مانند استفاده از فلفل، دارچین، سرکه، صابون، نمک، بذر میخک و … . به عنوان نمونه می‌توانید مقداری پودر دارچین در مسیر رفت و آمد مورچه‌ها بپاشید. خواهید دید که این حشرات برای دور شدن از دارچین راه خود را تغییر خواهند داد.

دفع حشرات با اسپری گل جعفری
با استفاده از این گل بسیار زیبا، می‌توانید یک اسپری تهیه کنید که بسیاری حشرات مانند سوسک قرمز، شب‌پره و آفت‌های برگ‌خوار را دفع می‌کند. برای تهیه اسپری گل جعفری به روش زیر عمل کنید:

به اندازه یک فنجان از ساقه، برگ و گل جعفری را با دو فنجان آب توسط مخلوط‌کن میکس کنید.
مخلوط به دست آمده را یک شبانه‌روز کنار بگذارید.
مخلوط را درون یک شیشه بریزید و به آن شش لیوان آب و یک چهارم قاشق چایخوری صابون مایع اضافه کنید.
مخلوط را چند روز در شیشه نگهداری کنید و روزی چند بار شیشه را تکان دهید.
در نهایت مایع را داخل ظرف مناسب بریزید و در محل رفت و آمد حشرات اسپری کنید.

دفع حشرات با اسطوخودوس
این گیاه خوش‌بو از قدیم به عنوان یک درمان طبیعی برای از بین بردن میکروب و عفونت استفاده می‌شده و اثرات آن در از بین بردن حشرات نیز به اثبات رسیده است. برای استفاده از مزایای اسطوخودوس روش‌های متعددی وجود دارد:

گل خشک اسطوخودوس را در کیسه‌های توری کوچک بریزید و در اطراف خانه قرار دهید. عطر خوب اسطوخودوس در خانه می‌پیچد و حشرات موذی را فراری می‌دهد.
داخل یک بطری کمی صابون و ۱۵ قطره روغن اسطوخودوس بریزید و آن‌ها را با هم مخلوط کنید. سپس بدن خود را با این محلول بشویید. این کار موجب می‌شود حشرات از نزدیک شدن به بدن شما اجتناب کنند.
با روشن کردن شمع‌های معطری که اسانس اسطوخودوس دارند، می‌توانید حشرات موذی را فراری دهید.

اسپری خانگی برای دفع مگس
با ترکیبی از برخی مواد خانگی، می‌توانید مگس‌ها را دفع کنید. یکی از این ترکیب‌ها به شرح زیر است:

چهار فنجان سرکه را با ۲۰ قطره اسانس رزماری، ۲۰ قطره اسانس ریحان و۲۰ قطره عرق یا اسانس نعنا مخلوط کنید.
به این ترکیب دو قاشق غذاخوری روغن زیتون یا کانولا و یک قاشق مایع ظرف‌شویی اضافه کنید.
مواد را به خوبی مخلوط کنید و در ظرف اسپری بریزید.
دفع حشرات موذی با استفاده از تکنولوژی اولتراسونیک
یک روش نوین برای دفع حشرات استفاده از دستگاه‌های کوچکی است که با استفاده از تکنولوژی اولتراسونیک کار می‌کنند. این دستگاه‌ها با استفاده از سیستم برق خانه امواج الکترومغناطیس را به صورت نامتناوب داخل خانه و دیوارها پخش می‌کنند. این امواج بر سیستم عصبی حشرات تأثیر می‌گذارند و جلوی تغذیه و تولید مثل آن‌ها را می‌گیرند. به این ترتیب پس از مدتی حشرات موذی از خانه فراری خواهند شد.

حشره‌کش‌های شیمیایی
با توجه به نکاتی که گفته شد، متوجه شدیم که اولین اقدام در مواجهه با حشرات و حیوانات موذی، استفاده از محصولات موجود در فروشگاه‌ها نیست. با این حال در مواردی که تعداد حشرات زیاد باشد و یا استفاده از روش‌های خانگی مفید واقع نشده باشد، به ناچار باید از محصولات فروشگاهی استفاده کنیم. این محصولات با ترکیبات مختلفی در بازار موجود هستند.

در سال‌های اخیر تعداد حشره‌کش‌های بر پایه مواد گیاهی بیشتر شده است زیرا مواد شیمیایی اثرات مخربی بر محیط زیست باقی می‌گذارند. در واقع طی سال‌های گذشته استفاده از سموم شیمیایی باعث به وجود آمدن گونه‌های مقاوم‌تری از حشرات و آفت‌ها شده است.

در صورتی که قصد استفاده از حشره‌کش‌های شیمیایی را دارید به نکات زیر توجه کنید:

اگر در آپارتمان زندگی می‌کنید و با حشرات موذی به خصوص سوسک مواجهه شده‌اید، سمپاشی باید در تمامی واحدها انجام شود زیرا حشرات از طریق راه‌های مخفی به کل ساختمان منتقل می‌شوند.
سمپاشی کل ساختمان را به شرکت‌هایی که در این زمینه تخصص دارند بسپارید تا از نوع سم مناسب به مقدار مناسب استفاده شود.
بین درزها و جدارهای کابینت‌ها و داخل چاه‌ها محل گذر حشرات موذی است. این فضاها را به صورت کامل سمپاشی کنید.
سه یا چهار پاف اسپری در محیط مورد نظر بزنید و اتاق را ترک کنید. بهتر است تا حداقل ده دقیقه وارد اتاق نشوید.
تنفس اسپری حشره‌کش بسیار مضر است و می‌تواند موجب مسمومیت یا علائمی مانند تنگی نفس، قرمزی، خارش و تاول پوست و … شود.
استفاده از اسپری‌های حشره‌کش در محیط‌های دربسته موجب بروز مشکلات جدی تنفسی خواهد شد.
بسته به ترکیبات حشره‌کشی که استفاده می‌کنید، ماندگاری آن متفاوت خواهد بود. این ترکیبات تا مدتی در محیط باقی می‌مانند و از طریق لمس یا تنفس وارد بدن افراد می‌شوند.
باقی‌مانده سموم در خانه، به خصوص اگر فرزند کوچک داشته باشید، ممکن است موجب مسمومیت شود. بهتر است در زمان سمپاشی کودک خود را از خانه خارج کنید و قبل از بازگشت او محیط را از سموم پاک کنید.

جمع‌بندی
حشرات و حیوانات موذی ممکن است در همه خانه‌ها دیده شوند به همین دلیل باید از ورود و رشد و تولید مثل آن‌ها جلوگیری شود.
برای پیشگیری از ورود حشرات و حیوانات باید پنجره‌ها را با توری و چاه‌ها را با سرپوش بپوشانیم.
شکاف‌های موجود در داخل و خارج ساختمان باید پوشانده شود.
رعایت نظافت و بسته‌بندی و نگهداری صحیح مواد غذایی مانع تجمع حشرات موذی می‌شود.
سطل‌های زباله باید درهای محکم داشته باشند و به صورت مرتب شسته شوند.
برای دفع حشرات و آفت‌ها می‌توان از برخی مواد گیاهی مانند اسطخودوس یا گل جعفری استفاده کرد.
دستگاه‌های دفع آفت اولتراسونیک با استفاده از امواج الکترومغناطیسی روی سیستم عصبی حشرات و حیوانات اثر می‌گذارند و آن‌ها را از خانه دور می‌کنند.
حشره‌کش‌ها و سموم شیمیایی باید با دقت و احتیاط مورد مصرف قرار گیرند زیرا ممکن است موجب بروز مسمومیت و یا آسیب به محیط زیست شوند.